یکی از عوامل محیطی مؤثر بر چشم‌ها نور خورشید است؛ روزهای آفتابی اگر چه برای خیلی‌ها لذت‌بخش است اما برای چشم‌ها ممکن است یک تهدید جدی به حساب بیاید، البته اگر به درستی از آنها مراقبت نشود. در مطلبی که اکنون مقابل شما قرار دارد «دکتر ابراهیم جعفرزاده پور» عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و مسئول بخش اپتومتری بیمارستان نور درباره اهمیت استفاده از عینک‌های آفتابی و چگونگی انتخاب آنها توضیحاتی را ارائه داده است.
محافظ سلامتی
حفاظت از چشم‌ها در محیط‌های مختلف، راهکارهای متفاوتی دارد. البته این
شیوه هنوز نزد هموطنان ما به خوبی شناخته شده نیست و چندان جدی گرفته
نمی‌شود. در کشورهای توسعه یافته انتخاب عینک علاوه بر جنبه‌های تجاری، حق
بهداشتی و درمانی شهروندان محسوب می‌شود و از حمایت‌های قانونی هم برخوردار
است به نحوی که اگر فروشنده‌ای عینک نامناسبی به مشتری خود تحویل دهد،
محکوم به پرداخت جرایم سنگین می‌شود. این سخت‌گیری‌ها در مورد مسائل مربوط
به چشم کودکان بیشتر و شدیدتر هم می‌شود زیرا احتمال آسیب‌های چشمی در سنین
رشد بیشتر است.
معاینه قبل از خرید عینک
انتخاب یک عینک آفتابی مناسب، ارتباط مستقیمی با فعالیت‌های حرفه‌ای و
روزمره شما دارد. به عبارت بهتر هر محیطی عینک مخصوص به خود را می‌طلبد؛
اگر کوهنورد هستید و روزهای آخر هفته را در ارتفاعات سپری می‌کنید باید
متناسب با همین شرایط از عینک آفتابی مخصوص ارتفاع استفاده کنید.
در مورد رشته‌های دیگر مثل فوتبال، تنیس، دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی نیز
همین قاعده پابرجا است. برای استفاده‌های غیر ورزشی نیز عوامل محیطی اهمیت
دارند و نباید خودسرانه عینک آفتابی خرید.
تجویز و عرضه عینک‌های آفتابی و طبی باید زیر نظر اپتومتریست باشد زیرا هدف
استفاده از چنین عینک هایی این است که چشم‌های شما در برابر نور شدید
آفتاب و اشیای متحرک اطراف‌تان محافظت شود؛ در نتیجه فقط یک متخصص
بینایی‌سنجی می‌تواند عینک مناسب شما را تجویز کند.
ویژگی‌های عینک آفتابی خوب
شیشه محافظ عینک‌های مرغوب و استاندارد اغلب به رنگ قهوه‌ای یا خاکستری
است. در محیط‌های ورزشی و برای افرادی که زمان زیادی را زیر نور آفتاب
می‌گذرانند استفاده از عینک‌هایی با فریم خمیده یا بسیار خمیده توصیه
می‌شود. این فریم‌ها ساختار پیچیده‌ای ندارند ولی به دلیل پوشیدگی مناسب ،
از چشم‌ها به خوبی محافظت می کنند و به سادگی جلوی پرتوهای مضر خورشید را
می‌گیرند. در سایر موارد می‌توان از فریم‌های کلاسیک و استاندارد استفاده
کرد. فراموش نکنید عدم استفاده از عینک آفتابی علاوه بر خستگی، قرمزی چشم،
کاهش میدان دید و بالا رفتن ضریب خطای بینایی، خطر ابتلا به بیماری آب
مروارید یا کاتاراکت را افزایش می‌دهد.
در
شماره قبلی خبرنامه درباره بیماری دیابت، نحوه ابتلا به آن، راه‌های
پیشگیری و درمان و اثرات آن بر چشم نکاتی را به اطلاع شما عزیزان رساندیم.
اکنون قصد داریم پیرامون تغذیه مناسب و اثر آن در کاهش این بیماری با شما
صحبت کنیم. فراموش نکنید مواردی که در این مطلب به آن اشاره شده فقط چند
پیشنهاد ساده و عمومی است. برای حصول نتیجه با متخصصان تغذیه مشورت کنید.
به طور کلی رعایت رژیم غذایی مناسب در کنترل بیماری دیابت نقش تعیین
کننده‌ای دارد ولی از آن‌جا که شیوه زندگی افراد، فرهنگ و یا وضعیت اقتصادی
و اجتماعی آنان کاملاً متفاوت می‌باشد، بهتر است به جای توصیه رژیم یک‌سان
و از پیش تعیین شده، دستورالعمل‌های تغذیه بر مبنای اهداف درمان و نیاز هر
فرد اعم از دیابتی و غیر دیابتی تجویز شود.
چگونه و چه وقت غذا بخوریم
برای پیشگیری یا کنترل قند خون، مصرف روزانه 6 وعده غذا شامل سه وعده اصلی
«صبحانه، ناهار و شام» و سه میان وعده توصیه می‌شود. سعی کنید غذاهای اصلی و
میان وعده‌ها را در ساعات معینی مصرف کنید. مصرف میان وعده قبل از خواب
در کودکان اهمیت دارد زیرا کاهش قند خون در طول شب و قبل از خواب را به
تعویق می‌اندازد. میان وعده‌های شب بهتر است از یک ماده پروتئینی مانند
پنیر یا شیر همراه با نان تهیه شوند.
چند توصیه برای کنترل قند خون
رابطه دیابت و میوه‌ها
مصرف انواع میوه ها برای تمام افراد از جمله بیماران دیابتی نه تنها مفید
بلکه ضروری است. میوه نقش اساسی در بالا بردن قدرت دفاعی بدن دارد اما لازم
به ذکر است مصرف برخی از انواع میوه‌ها مانند موز، انگور، کشمش، انجیر،
هندوانه، خربزه و طالبی باید به یک تا دو وعده در هفته محدود شود.
روزهای گرم فصل تابستان زمان استخر رفتن و شنا کردن است. هر چند شنا از جمله ورزش هایی نیست که آسیب های چشمی یکی از خطرات آنهاست (مثل فوتبال، تنیس، بیس بال، ...) ولی قرمزی و سوزش چشم بعد از شنا کردن بویژه در استخر یکی از مسائلی است که بسیاری با آن مواجه اند. ولی آیا باید نگران این مسئله بود؟ خیر. قرمزی پس از شنا در استخر سبب آسیب درازمدت نمی شود.
کلر که برای ضد عفونی کردن و از بین بردن باکتری ها به آب استخر اضافه می شود بخودی خود مشکل ساز نیست. مشکل زمانی رخ می دهد که کلر در مجاورت نیتروژن یا آمونیاک موجود در آب قرار می گیرد و از ترکیب اینها کلرامین تشکیل می شود. در حقیقت علت اصلی قرمزی و چشم کلرامین است. عروق سطحی روی سفیدی چشم بر اثر تماس با کلرامین ملتهب شده و چشم قرمز می شود. کلرامین همچنین لایه موقتی روی قرنیه ایجاد می کند که سبب التهاب، حساسیت، خشکی و قرمزی چشم می شود. به این وضعیت کراتیت می گویند.
بر خلاف بسیاری که تصور می کنند درمان این وضعیت استفاده از قطره هایی است که قرمزی چشم را کم می کنند درمان صحیح استفاده از ترکیباتی نظیر اشک مصنوعی است. اشک مصنوعی لایه ای روی قرنیه ایجاد کرده و به آن فرصت می دهد التیام یابد. مکانیسم اثر ترکیباتی که قرمزی چشم را کم می کنند منقبض کردن عروق خونی است و قطع این داروها سبب شدیدتر شدن مشکل خواهد شد. اگر قرمزی و سوزش چشم شدید باشد و یا به دفعات تکرار شود یک راه دیگر استفاده از عینک شنا است.
اغلب تصور می شود قرمزی چشم ناشی از زیاد بودن کلر آب استخر است در حالیکه واقعیت دقیقا بر عکس این است و این مسئله اغلب ناشی از کم بودن کلر آب است. حتی بوی تندی که اغلب افراد تصور می کنند ناشی از زیاد بودن کلر است نیز بخاطر کم بودن کلر آب ایجاد می شود. دلیل این مسئله این است که مولکول های آزاد کلر با نیتروژن و آمونیاک ترکیب می شوند و کلرامین ایجاد می کنند. افزایش کلر آب علاوه بر اینکه مانع رشد باکتری ها در آب استخر می شود سبب شکسته شده پیوند های شیمیایی کلرامین و شکسته شدن مولکول های آن شده و مشکلات مربوطه را کاهش می دهد. در صورتیکه کلر آب کم باشد احتمال عفونت چشم ناشی از وجود باکتری ها در آب افزایش می یابد. عفونت چشمی (اغلب کنژنکتیویت) معمولاً علاوه بر قرمزی و التهاب با درد و ترشح همراه است. در صورتیکه قرمزی بعد از شنا در استخر از حد یک التهاب خفیف فرا تر رفته و با ترشح همراه باشد بهتر است به چشم پزشک مراجعه کنید.
در مجموع رعایت نکات زیر تا حدود زیادی مانع از مشکلات چشم ناشی از شنا در استخر می شود:
سطح چشم مهمترین قسمت بدن در تماس با جهان خارج می باشد زیرا عملکرد و ساختار طبیعی چشم باعث تنظیم کل بدن در محافظت از محیط خارج می گردد. پلک و مژه ها جلوی ذرات خارجی کوچک را گرفته و مانع ورود آنها به چشم می شوند. مژه ها مانند یک صافی و یا یک توری عمل کرده تا حدی جلوی ذرات خارجی را می گیرند و باعث پلک زدن رفلکسی می شوند. خود پلک زدن باعث تقویت پمپ اشکی می گردد تا اشک با شستشوی اجسام خارجی آنها را از چشم خارج کند.
انسان بیشترین نسبت عرض شکاف پلکی نسبت به کل بدن را در میان مهره داران دارد. پوست پلک نازکترین پوست بدن می باشد و مژه ها تنها موهای پلک هستند که در پلک بالا 2 برابر پلک پایین می باشند. مژه ها هر 5-3 ماه یک بار جایگزین می شوند. اگر یک مژه را بکشید 2 ماه طول می کشد تا در بیاید و اگر با قیچی کوتاه کنید بعد از 2 هفته بلند می شود.
لبه پلک در قسمت جلو شامل مژه ها و در قسمت عقب شامل غدد روغنی خاصی می باشد که ترشحات این غدد در ساختار اشک بسیار مهم است. عدم عملکرد درست این غدد و غدد دیگر عرق و چربی کنار مژه ها باعث علائمی مثل خشکی چشم،خارش و سوزش و احساس جسم خارجی می گردد. آنچه تحت عنوان بهداشت پلک مطرح می شود در واقع کمک به عملکرد صحیح این غدد پلکی می باشد.
برای بهداشت پلک می توان کارهای زیر را انجام داد:
این مطالعه ، که در نشریه « ارتباطات طبیعت » منتشر شد به نظر می رسد همین نتیجه گیری محققان اروپایی در سال 2012 را تایید می کند.
هدف از راه راه بودن پوست گورخرها ، پازل تکاملی بوده که موجب مطرح شدن پنج فرضیه اصلی در 140 سال گذشته شده است.
فرضیه هایی که تاکنون درباره راه راه بودن گورخرها مطرح شده است
عبارتند از : این شکل پوست موجب استتار جانور می شود ، حیوانات درنده گیج
می شوند ، گورخرها با این پوست می توانند خودشان را خنک کنند ، این نوع
پوست ، عملکرد اجتماعی شناخته نشده ای دارد ، پوست گورخر جلوی پشه های تسه
تسه و پشه های اسبی را می گیرد.
تیم کارو زیست شناس حیات وحش در دانشگاه کالیفرنیا گفت :« نتایج بدست آمده
من را شگفت زده کرده است. در بخش هایی از جهان که ناراحتی از نیش مگس ها
بیشتر است ، در بدن گورخرها خطوط بزرگتری دیده می شود.»
برندا لاریسون یکی دیگر از زیست شناس دانشگاه کالیفرنیا گفت :« تیم
تحقیق کننده بر مدل سازی آماری متکی بوده و به طور مستقیم پدیده دفع مگس ها
در حیات وحش را مشاهده نکرده است بنابراین مطالعه مشخص تر ممکن است لازم
باشد تا این معما به طور قطعی حل شود.»
وی افزود :« بعید است این حرف آخر در مورد این موضوع باشد و ما نیازمند
دانستن آنچه واقعا در زندگی گورخرها روی می دهد هستیم و بعد می توانیم در
این باره مطمئن شویم.»
منبع: iribnews.ir